Σχετικές Πηγές
ΙΔΡΥΜΑ ΦΟΙΒΟΥ ΣΤΑΥΡΙΔΗ – ΑΡΧΕΙΑ ΛΑΡΝΑΚΑΣ
Αρχείο Peter Ashdjian
Περιέχει: Συλλυπητήρια τηλεγραφήματα για τους θανάτους των γυναικών της Οικογένειας Πιερίδη.
Αρχείο Κυριαζή (πρώτο μισό του 20ου αι.)
Περιέχει:
- Βιβλία Πιάνου της Μαρή Κυριαζή (συζύγου).
- Χειρόγραφα των βιβλίων του Κυριαζή τα οποία έχουν εκδοθεί. Στα βιβλία υπάρχουν αναφορές σε γυναίκες της Λάρνακας όπως π.χ. η Ευανθία Πιερίδη.
- Φωτογραφικό υλικό που απεικονίζει την σύζυγο και τις κόρες του Κυριαζή.
Αρχείο Πασκοτίνη – Σταυρινίδη (από τις αρχές του 19ου αι. μέχρι και το 1920-1930 τουλάχιστον)
Περιέχει:
- Ημερολόγιο της Λώρα Πασκοτίνη-Σταυρινίδη στα Γαλλικά (το ημερολόγιο αρχίζει τέλος 1920 - αρχές 1930). Στο ημερολόγιο σημειώνει σημαντικά γεγονότα που συνέβησαν όπως π.χ. τον βομβαρδισμό της Λάρνακας κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
- Φωτογραφίες της Λώρα Πασκοτίνη-Σταυρινίδη, της κόρης της Μάρω Σταυρινίδη-Βαλδασερίδη και της ανιψιάς της Ιωσηφίνας Πασκοτίνη-Ιακωβίδη.
Αρχείο Βαρλαάμ (από τα τέλη του 19ου αι.)
Περιέχει:
- Κοινωνικού τύπου έγγραφα όπως για παράδειγμα προσκλητήρια γάμων και προσκλήσεις σε απογευματινά σουαρέ.
- Αλληλογραφία του Βαρλαάμ με γυναίκες της οικογένειάς του π.χ. ξαδέλφες κτλ.
Αρχείο Νίκου και Ναδίνας Δημητρίου (δεύτερο μισό του 20ου αι.)
Περιέχει:
- Χειρόγραφα της ποιήτριας.
- Φωτογραφίες της ποιήτριας και της οικογένειάς της.
- Εφήμερα όπως προσκλήσεις σε εκδηλώσεις κ.α.
- Χειρόγραφα του Νίκου Δημητρίου που αφορούν γυναίκες.
Ελβίρα Κυριαλλίδου (1920)
Περιέχει: Βιβλίο Συνταγών της Ελβίρας Κυριαλλίδου το γένος Καρεμφυλάκη το οποίο έχει εκδοθεί από το Ίδρυμα Φοίβου Σταυρίδη.
Αυτοβιογραφία ενός άντρα από την Λάρνακα ο οποίος δεν ανήκει σε γνωστή οικογένεια της πόλης. (αρχές 20ου αι.)
Περιέχε: Αναφορές στη γυναίκα του Σοφία. Η σχέση του με τη γυναίκα του όπως απεικονίζεται στο βιβλιαράκι φαίνεται να έχει τρία στάδια: Προ του γάμου την αποκαλεί «Σοφία μου, αγάπη μου κτλ». Μετά τον γάμο την αποκαλεί «η γυναίκα». Και προς το τέλος της αυτοβιογραφίας την αποκαλεί «η δήμιος μου». (Πρόκειται σύντομα να εκδοθεί από το Ίδρυμα Φοίβου Σταυρίδη)
Αρχείο Παιδικής Εξοχής Λάρνακος
Δεν γνωρίζει ο υπεύθυνος του Αρχείου Φοίβου Σταυρίδη που φυλάσσεται, αλλά θεωρεί ότι, αν υπάρχει, περιέχει ενδιαφέρον υλικό για τις γυναίκες της πόλης. Πληροφορίες για την παιδική εξοχή υπάρχουν στο Αρχείο του Λυκείου Ελληνίδων Αμμοχώστου.
Αρχείο Φοίβου Σταυρίδη (από τέλη 19ου – αρχές 20ου αι. μέχρι πρόσφατα)
Περιέχει:
1. Σαπφώ Λεοντιάς. Αντίτυπα εκδομένων ποιημάτων σε εφημερίδες και περιοδικά
α. Ποίημα ‘Το 1860-1861’, Ο Βρετανικός Αστήρ, σ. 65, Τόμος Β΄, 28, 17 Ιανουαρίου 1861.
β. Ποίημα ‘Ποίησις εις το έτος 1863’, Πανδώρα, σ. 606, Τόμος ΙΔ΄, Φυλλαδίου 335, 1 Μαρτίου 1864.
γ. Ποίημα ‘Ο νεκρός 1862, και το νεογνόν 1863’, Πανδώρα, σ. 17-18, Τόμος ΙΔ΄, Φυλλαδίου 313, 1 Απριλίου 1863.
δ. Ποίημα ‘Ποίησις εις τας Αθήνας’, Νέα Πανδώρα, σ. 260, Τόμος Δ΄, Φυλλαδίου 82, 15 Αυγούστου 1853.
ε. Ποίημα ‘Η ΔΥΝΑΜΙΣ ΤΗΣ ΕΛΠΙΔΟΣ΄, Εφημερίς Κυριών, εν Αθήναις τη 21 Μαρτίου 1893, αριθμός 298, έτος Ζ΄, σ. 2-3. Υπογραφή Σ.Ν. Λεοντιάς.
στ. Ποίημα ‘ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΗΣ ΓΙΑΓΙΑΣ Ή ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΕΩΣ ΤΩΝ ΚΟΡΑΣΙΩΝ. (Δώρον τη θυγατρί μου Κορίννη Σ. Ναρλή δια το αγαπητό κοριτσάκι της)’, Ημερολόγιον της Εφημερίδος των Κυριών, έτος Θ΄, 1896, σ. 120-132.
2. Αρσινόη Γ. Οικονομίδου. Αντίτυπα διηγήματος και ποιημάτων εκδομένα σε εφημερίδες και δακτυλογραφημένο αντίτυπο διηγήματος.
α. Διήγημα σε συνέχειες ‘Η ΚΑΛΛΙΤΕΡΗ ΤΗΣ ΠΑΦΟΥ-ΠΑΦΙΑΚΗ ΖΩΓΡΑΦΙΑ-Η ΕΛΕΓΚΑ Η ΩΜΟΡΦΗ-Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΘΑΦΚΙΟΝ ΤΗΣ’, υπό της Αρσινόης Γ. Οικονομίδου, Ζήνων, έτος Δ΄. Τεύχος Β΄, 30 Ιανουαρίου 1909, σ. 61-64. Τεύχος Γ΄, 15 Φεβρουαρίου 1909, σ. 92-95. Τεύχος Δ΄, 28 Φεβρουαρίου 1909, σ. 125-128. Τεύχος Ε’, 15 Απριλίου 1909, σ. 158-160.
β. Το ίδιο διήγημα δακτυλογραφημένο.
γ. Ποίημα ‘Η ΕΛΛΗΝΙΣ’, Ζήνων, έτος Α΄. Τεύχος ΚΒ΄, 30 Νοεμβρίου 1906, σ. 881-883. «Υπογραφή: Εν Άρσει της Λεμησού 24 Οκτωβρίου 1906 Αρσινόη Γ. Οικονομίδου».
δ. Ποίημα ‘Πόνου λόγια στην μάνα μου’, Ζήνων, έτος Β΄, Τεύχος Α΄, 15 Ιανουαρίου 1907, σ.20-22. «Υπογραφή: Εν Άρσει, Δεκέμβριος 1906 Αρσινόη Γ. Οικονομίδου».
ε. Το εν λόγω ποίημα δεν ανήκει στην Αρσινόη Γ. Οικονομίδου, αλλά είναι επίσης γραμμένο και αφιερωμένο σε γυναίκα. Ποίημα ‘Εις την Παρθενόπη μου Γ. Σωτηρίου επί τη επετείου των γενεθλίων της’, Ζήνων, έτος Β΄, Τεύχος Α΄, 15 Ιανουαρίου 1907, σ.23. (Υπογραφή: Δεκέμβριος 1906 Η Αντιγόνη σου).
3. Περσεφόνη Α. Παπαδοπούλου. Χειρόγραφα και Αντίτυπα εφημερίδων
α. Ποίημα Χειρόγραφο ‘Ψυχή του Απείρου’, Εστιάδες, έτος Α΄, Αριθμός 17, 15/28 Ιουλίου 1914.
β. Ποίημα Χειρόγραφο ‘Εμπρός’, Εστιάδες, έτος Α΄, Αριθμός 21, 15/28 Σεπτεμβρίου 1914.
γ. Ποίημα Χειρόγραφο ‘Το πένθος του δάσους΄, Εστιάδες, έτος Α΄, Αριθμός 22, 1/14 Οκτωβρίου 1914.
δ. Ποίημα Χειρόγραφο ‘Το έργον της νυκτός’, Εστιάδες, έτος Β’, Αριθμός 27, 15/28 Δεκεμβρίου 1914.
ε. Ποίημα Χειρόγραφο ‘Χειμώνας’, Εστιάδες, έτος Β’, Αριθμός 31, 15/28 Φεβρουαρίου 1915.
στ. Ποίημα Αντίτυπο εφημερίδας ‘Παληά Θρησκεία, Ελευθερία, 29/7 Οκτωβρίου 1915, σ. 5. Υπογραφή: Περσεφόνη Α. Παπαδοπούλου, Διευθύντρια των Εστιάδων.
ζ. Ποίημα Αντίτυπο εφημερίδας ‘Νύχτα’, Ελευθερία, 29 Ιουλίου 1915, σ. 5.
η. Ποίημα Αντίτυπο εφημερίδας ‘Από τας στιγμάς του λυκόφωτος-Βραδυνά’, Φωνή της Κύπρου (πιθανόν), 12/25 Νοεμβρίου 1916.
θ. Ποίημα Αντίτυπο εφημερίδας ‘Η Γαλήνη’, άγνωστος τίτλος εφημερίδας, 26/8 Σεπτεμβρίου 1917.
ι. Διήγημα Χειρόγραφο ‘Νοσταλγός’, Φιλοσοφικά και Φιλολογικά Χρονικά, Λευκωσία, 1919, Τόμος Β΄, σ. 70. (σύνολο σελίδων 4. Σβησμένη σημείωση με μολύβι «Για την γλυκιά ημέρα της επιστροφής Γιώτα»)
κ. Κεφάλαιο Χειρόγραφο ‘Κύπρος’, Υποκεφάλαιο ‘Μεγάλη, ιστορική, ευπόθητος’, Φιλοσοφικά και Φιλολογικά Χρονικά, Λευκωσία, 1919, Τόμος Β΄, σ. 111-113.
λ. Δημοσιευμένο Άρθρο για την Περσεφόνη Α. Παπαδοπούλου στη στήλη ‘Γυναίκες της Κύπρου’, Συγγραφέας: Βίκτωρας Γ. Πετρίδης. Περιοδικό: Νέα Εποχή, Τόμος Α΄, Αριθμός 12, Φεβρουάριος 1960, σ. 51-52 (τετρασέλιδο).
4. Μάγδα Κιτρομηλίδου. Επιστολές προς Φοίβο Σταυρίδη και έγγραφα προς δημοσίευση στο περιοδικό Ο Κύκλος: ‘Μερικές σκέψεις πάνω στη δημοτική κυπριακή ποίηση (Ξεκινώντας από τουρκικές δηλώσεις)’ 1986-1987.
5. Ρήνα Κατσελλή Βουλευτή Κερύνειας και Ιδιοκτήτρια (πιθανόν) των εκδόσεων Χρυσοπολίτισσα στη Λευκωσία. Επιστολές φιλολογικού ενδιαφέροντος και ποιήματα προς έκδοση στο περιοδικό Ο Κύκλος. 1978
6. Μάρθα Καρποζηλου. Επιστολή προς Φοίβο Σταυρίδη όπου ζητά πληροφορίες μεταξύ άλλων για το «παιδικό-νεανικό περιοδικό ‘Παιδική Ηχώ’ το οποίο εκδιδόταν το 1903-1905 στη Λεμεσό από την Πολυξένη Λοϊζιάδα». Ιωάννινα 1984.
7. Αντριάνα Ιεροδιακόνου Επιστολή προς Φοίβο Σταυρίδη και Ποιήματα προς δημοσίευση στο περιοδικό Ο Κύκλος. Αθήνα, Πλάκα, 1982.
8. Ελένη Θεοχάρους, Επιστολή προς Φοίβο Σταυρίδη και Ποιήματα προς δημοσίευση στο περιοδικό Ο Κύκλος. Θεσσαλονίκη 1983.
ΣΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΦΟΙΒΟΥ ΣΤΑΥΡΙΔΗ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΠΙΣΗΣ
Α. 4-5 ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΠΟΥ ΞΕΚΙΝΟΥΝ ΜΕΤΑ ΤΟ 1990.
Β. ΠΟΛΛΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΑΝΔΡΩΝ ΜΕ ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΣΤΑ ΟΠΟΙΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΜΜΕΣΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ.Καρτ-Ποσταλ
Σειρά Καρτ Ποστάλ της Ελένης Κωνσταντίνου, Διευθύντρια Παρθεναγωγείου Άχνας και Δασκάλα της Σχολής Καλογραιών Λάρνακας. Κωδικός Φ.Σ. ΤΔ.ΚΙ. 01-308)
Περιεχόμενα:
- Κάρτες αριθμός 01-255: Παραλήπτης Ελένη Κωνσταντίνου (1907-1934)
- Κάρτες αριθμός 256-281: Παραλήπτης Μαρία (Μαρή) Κωνσταντίνου (1911-1933)
- Κάρτες αριθμός 282-296: Παραλήπτης Ελένη και Μαρία Κωνσταντίνου (1915-1931)
- Κάρτες αριθμός 297-300: Παραλήπτης Χαράλαμπος Κωνσταντίνου (1913-1914)
- Κάρτες αριθμός 301-308: Παραλήπτης Διάφορα
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Ιωσήφ Χατζηκυριάκος (επιμ.), Παλιές φωτογραφίες-Νέες Προσεγγίσεις. Η Αστική Ενδυμασία της Λάρνακας (1870-1920) μέσα από το αρχείο του Ιδρύματος Φοίβου Σταυρίδη, Πολιτιστικές Υπηρεσίες Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, Λάρνακα, 2016.
- Ιωσήφ Χατζηκυριάκος (επιμ.), Μια φορά και έναν καιρό στην Λάρνακα… Ο κόσμος του παιδιού στην αστική κοινωνία (1878-1960), Πολιτιστικές Υπηρεσίες Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, Λάρνακα, 2018.
- Νικολέττα Δημητρίου, Τα τσιαττιστά του παλιωμάτου στον Κατακλυσμό Λάρνακας, Τόμος Α΄1980-1999, Ίδρυμα Φοίβου Σταυρίδη-Αρχεία Λάρνακας, Λάρνακα 2018.
- Νικολέττα Δημητρίου, Τα τσιαττιστά του παλιωμάτου στον Κατακλυσμό Λάρνακας, Τόμος Β΄2000-2009, Ίδρυμα Φοίβου Σταυρίδη-Αρχεία Λάρνακας, Λάρνακα 2018.
- Θεοδόσης Πυλαρινός, Νίκος Νικολάου-Χατζημιχαήλ, Απόστολος Γ. Κουρουπάκης, ‘Ο Κύκλος’ του Φοίβου Σταυρίδη, Ίδρυμα Φοίβου Σταυρίδη-Αρχεία Λάρνακας, Λάρνακα, 2017.
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Engravings, Old Photographs and Watercolor Collection (5319 items). Η συλλογή περιέχει παλιές φωτογραφίες, Υδατογραφίες και Χαρακτικά τα οποία σε ορισμένες περιπτώσεις απεικονίζουν γνωστές και άγνωστες γυναίκες της Κύπρου. Η συλλογή καλύπτει την περίοδο της Αγγλικής κυριαρχίας (1878-1960). Η Συλλογή περιέχει τις υδατογραφίες της Elektra Megaw με τίτλο “The Wild Flowers of Cyprus” και την φωτογραφική συλλογή του John Thompson με τίτλο “Through Cyprus with a camera in the Autumn of 1878”.
Ethnographic Collection (565 items approximately). Η συλλογή περιέχει περίπου 565 χειροτεχνήματα όπως ενδύματα, κοσμήματα, λευκά είδη, εσώρουχα, οικιακά σκεύη κ.α. τα οποία πολύ πιθανόν να έχουν κατασκευαστεί από γυναίκες. Τα αντικείμενα της συλλογής προσφέρουν πληροφορίες για την ενδυμασία και την ζωή των γυναικών της Κύπρου στην ύπαιθρο και στις πόλεις. Στο κτίριο του Πολιτιστικού Ιδρύματος Τράπεζας Κύπρου φυλάσσονται ακαταλογογράφητα και τα αντικείμενα της Εθνογραφικής Συλλογής της Λαϊκής Τράπεζας. Αντικείμενα της συλλογής φυλάσσονται επίσης στο Μουσείο Πιερίδη (Λάρνακα) και στο Εθνογραφικό Μουσείο (Αυγόρου).
Manuscripts and Rare Books Collection (2143 items). Η συλλογή περιέχει βιβλία και χειρόγραφα από τον 16ο μέχρι τον 20ο αιώνα. Για την περίοδο της Αγγλοκρατίας η συλλογή περιέχει έγγραφα σχετικά με την Αγγλοτουρκική Συνθήκη του 1879. Εκ πρώτης όψεως η συλλογή δεν περιέχει άμεσες αναφορές σε γυναίκες, εντούτοις έμμεσες αναφορές μπορεί να υπάρχουν.
Contemporary Cypriot Art Collection (400 items approximately). Η Συλλογή Σύγχρονης Κυπριακής Τέχνης περιέχει πίνακες, γλυπτά και άλλου τύπου έργα Κυπρίων καλλιτεχνών του 20ου αιώνα μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται και Κύπριες καλλιτέχνες .
Historical Archive (1899-1960 και έπειτα):
- Η συλλογή του Ιστορικού Αρχείου Τράπεζας Κύπρου περιέχει Καταλόγους Μετόχων, Καταστατικά Λειτουργίας, Αλληλογραφία, Πρακτικά Γενικών Συνεδριάσεων, Πρακτικά Συνεδριάσεων Διοικητικού Συμβουλίου, Πρακτικά Συνεδριάσεων Εποπτικού Συμβουλίου, Καταλόγους Υπαλληλικού Προσωπικού, Προσωπικό Αρχείο Ιωάννη Οικονομίδη (Πρώτος Διευθυντής Τράπεζας Κύπρου) κ.α.
- Στο Ιστορικό Αρχείο φυλάσσονται τα αρχεία επτά επαρχιακών τραπεζών οι οποίες έχουν εξαγοραστεί ή συγχωνευθεί με την Τράπεζα Κύπρου:
α. Ταμιευτήριο «Λευκωσία» (1899-1930) μετέπειτα Τράπεζα Κύπρου Λτδ. (1930 μέχρι σήμερα)
β. Ταμιευτήριο «Ομόνοια», μετέπειτα Τράπεζα Λάρνακας Λτδ.
γ. Ταμιευτήριο «Σαλαμίς», μετέπειτα Τράπεζα Αμμοχώστου Λτδ.
δ. «Λαϊκό» Ταμιευτήριο Πάφου, μετέπειτα Λαϊκή Τράπεζα Πάφου Λτδ.
ε. Τράπεζα «Μέλισσα Πάφου», μετέπειτα Τράπεζα Μέλισσα Πάφου Λτδ.
στ. «Κυπριακόν» Ταμιευτήριόν Λευκωσίας, μετέπειτα Κυπριακό Ταμιευτήριο Λτδ.
ζ. «Λαϊκόν» Ταμιευτήριο Λεμεσού, μετέπειτα Λαϊκή Τράπεζα Λτδ.
3. Στους Καταλόγους μετόχων και στα Βιβλία Δανείων καταγράφονται πληθώρα ονομάτων γυναικών από όλες τις κοινότητες της Κύπρου. Παραδείγματα:
α. Στο βιβλίο δανείων της Τράπεζας Λάρνακας 1925 καταγράφονται ως δανειολήπτες γνωστές γυναίκες της πόλης όπως η κ. Μαντοβάνη αλλά και άγνωστες στον ερευνητή Τουρκοκύπριες γυναίκες.
β. Στο βιβλίο μετόχων της Τράπεζας Κύπρου 1913-1944 καταγράφονται ως μέτοχοι Ελληνοκύπριες γυναίκες μέλη γνωστών οικογενειών όπως η Αθηνά Κ. Διανέλλου και η Ευγενία Α. Θεοδότου, αλλά και άγνωστες.
γ. Επίσης στο ίδιο βιβλίο μετόχων καταγράφονται ξένες υπήκοοι οι οποίες ζουν στην Κύπρο όπως η Αικατερίνη Χάτζινσον και η Elisa McLaughlan, Κύπριες γυναίκες οι οποίες ζουν στο εξωτερικό όπως η κ. Αθηνά Κ. Κώστα (Ροδεσία), Ελληνίδες υπήκοοι που ζουν στην Ελλάδα όπως η κ. Αικατερίνη Σ. Δραγουμάνου (Αθήνα) και πιθανόν Κύπριες γυναίκες που ανήκουν στις κοινότητες Αρμενίων ή Λατίνων όπως η Sylvia Hajj (Λευκωσία) και η Adele Cirilli (Λάρνακα).
δ. Από τα συγκεκριμένα βιβλία ο ερευνητής μπορεί να συλλέξει πληροφορίες για την περιοχή κατοικίας των μετόχων γυναικών (αναγράφεται πόλη ή χωριό διαμονής), για την επαγγελματική τους δραστηριότητα (σε ορισμένες περιπτώσεις αναγράφεται επάγγελμα) και για την οικογενειακή τους κατάσταση (σε ορισμένες περιπτώσεις αναγράφεται νέο επώνυμο δίπλα στα ονόματα γυναικών που υποδηλώνει ότι έχουν παντρευτεί).
4. Στους Καταλόγους Υπαλλήλων αναγράφονται τα ονόματα και γυναικών τραπεζοϋπαλλήλων. Για παράδειγμα στο ‘Μισθολόγιο μηνός Σεπτεμβρίου 1928 έως 1936 της Τράπεζας Λάρνακος’ αναγράφεται το όνομα της κ. Ανθής Γραμμενοπούλου, πρώτης γυναίκας υπαλλήλου της Τράπεζας Λάρνακας το 1928.
5. Στο Καταστατικό του 1930, Άρθρο 44, αναφέρεται ότι σύζυγος δύναται να προσέρχεται στις Γενικές Συνελεύσεις των μετόχων και να ψηφίζει εκ μέρους της γυναίκας του άνευ πληρεξουσίου εκτός και εάν η εν λόγω μέτοχος έχει ορίσει άλλο άτομο ως πληρεξούσιο. Μέχρι τότε οι σύζυγοι που ψήφιζαν εκ μέρους των γυναικών τους χρειαζόταν να επιδείξουν πληρεξούσιο.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Μαρία Ιακώβου, Αγγελική Πιερίδου, (1918-1973) Ο άγνωστος στρατιώτης της Κυπριακής αρχαιολογίας και λαογραφίας, Χρονολόγιο- Εργογραφία, Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου, Λευκωσία: 1996.
Ε. Ριζοπούλου-Ηγουμενίδου, Η Αστική ενδυμασία της Κύπρου κατά τον 18ο και 19ο αιώνα, Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου, Λευκωσία: 1996.
Θ. Παπαδοπουλος, Κώδιξ Σχολείων Λευκωσίας, Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου, Λευκωσία: 1991.
Χρ. Χατζηχριστοδούλου, Λ. Μιχαηλίδου, 110 Στιγμές στην Ιστορία μας, Ψηφιακός Δίσκος, Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου, Λευκωσία: 2010. (Λεύκωμα. Περιέχει τις ιστορίες έξι γνωστών προσωπικοτήτων της Κύπρου όπως της Περσεφόνης Παπαδοπούλου και της Θεόφιλα Χατζαντώνη)
ΠΑΤΤΙΧΕΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΛΕΜΕΣΟΥ (ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ)
Έγγραφα : Ο κατάλογος των εγγράφων περιέχει τους Φακέλους Αλληλογραφίας του Δήμου Λεμεσού. (κωδικός ΔΛ1)
- 26-30: Δημοτική Αγορά: πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για γυναίκες που πωλούν προϊόντα στην Δημοτική Αγορά (1932-1933)
- 31-38: Αιτήσεις πρόσληψης στη Δημοτική Υπηρεσία: πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για γυναίκες που εργάζονται στον Δήμο (1932-1959)
- 52: Πτωχοί – Άποροι: πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για γυναίκες (1933)
- 54-67: Πτωχοί – Άποροι: πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για γυναίκες (1939-1959)
- 147: Συμβούλιο Κοινωνικής Υγιεινής: στον εν λόγω φάκελο δεν αναφέρονται τα ονόματα γυναικών. (Ιούλιος 1956)
- 148: Οικοδομαί (επί της γης κατηγορίας άλλης ή Αραζί Μιριέ και Αραζί Μεφκουφέ Ταχσιτάτ) (1930-1932).
Στον εν λόγω φάκελο περιέχεται, μεταξύ άλλων, η αίτηση της Μαρίας Κυραή η οποία ζητά άδεια για να χτίσει πεζοδρόμιο στο πλάι της οικίας.
- 215-224: Επαγγελματικός Φόρος: πιθανόν να περιέχει ονόματα γυναικών που να είναι επαγγελματίες και να πληρώνουν φόρους (1950-1959)
- 225-226: Εκθέσεις Δημοτικού Ιατρού: πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για εκδιδόμενες γυναίκες (1939-1959)
- 269: Φιλαρμονική: πιθανόν να περιέχει ονόματα γυναικών μελών της Φιλαρμονικής – γυναικών μουσικών (1930-1950)
- 309: Ίδρυσις Φθισιατρείου: πιθανόν να περιέχει ονόματα γυναικών είτε ασθενών είτε εργαζομένων όπως νοσοκόμων, καθαριστριών ή ιατρών (1932-1935)
- 314: Άσυλο Τυφλών: πιθανόν να περιέχει ονόματα γυναικών είτε ασθενών είτε εργαζομένων όπως νοσοκόμων, καθαριστριών ή ιατρών (1931-1945)
- 326: Επαιτεία: πιθανόν να περιέχει έγγραφα που αφορούν γυναίκες επαίτες της πόλης) (1932-1959)
- 368: Τμήμα Παιδείας: πιθανόν να περιέχει έγγραφα που αφορούν τα παρθεναγωγεία της πόλης ή τις δασκάλες (1931-1953)
- 375: Εκθέσεις Τεχνών και Επαγγελμάτων: πιθανόν να περιέχει στοιχεία περί γυναικών επαγγελματιών ή καλλιτεχνών (1932-1946)
Στο φάκελο περιέχεται ο κατάλογος των προσκεκλημένων στην Έκθεση Τεχνών και επαγγελμάτων στα αγγλικά. Τα ονόματα γυναικών προσκεκλημένων είναι τα εξής: «1) Αθηναΐς Ζ. Κλ. Λανίτη, Διευθύντρια Ιδιωτικού Σχολείου Λεμεσού (Private School), 2) Μαρία Κυριακίδη, Διευθύντρια Πρώτου Παρθεναγωγείου, 3) Ελένη Αυτονόμου, Διευθύντρια Λυκείου Κοριτσιών (Girl’s School), 4) Αγνώ Καμιναρά, Διευθύντρια Δεύτερου Παρθεναγωγείου, 5) Λέα Ταβελούδη, Διευθύντρια Σύγχρονου Σχολείου Λεμεσού (Modern School)»
- 377: Άδειαι Πλανοδιοπωλήσεως Λαχανικών και Καρπών (Ιανουάριος 1931-Δεκεμβριος 1959)
Στον εν λόγω φάκελο περιέχονται αιτήσεις από παραγωγούς για την παροχή άδειας πώλησης λαχανικών και καρπών. Υπάρχει μόνο ένα όνομα γυναίκας αιτήτριας, αυτό της Ερυδίκης Π. Πυθαρά. Η αίτηση της κ. Πυθαρά έχει εγκριθεί.
- 455: Παιδικός Σταθμός Συνδέσμου Κυριών Λεμεσού (Ιανουάριος 1933-Δεκέμβριος 1959): Πιθανόν να περιέχει τα ονόματα των γυναικών μελών του Συνδέσμου
- 462: Πτωχοκομείο: πιθανόν να περιέχει ονόματα γυναικών είτε δικαιούχων είτε εργαζομένων όπως νοσοκόμων, καθαριστριών ή ιατρών (Ιανουάριος 1940-Δεκέμβριος 1946)
- 463-464: Γηροκομείο: πιθανόν να περιέχει ονόματα γυναικών είτε δικαιούχων είτε εργαζομένων όπως νοσοκόμων, καθαριστριών ή ιατρών (Ιανουάριος 1947-Δεκέμβριος 1959)
- 469: Συνεισφορά εις Σταθμόν Παιδικής Ευημερίας (Ιανουάριος 1934-Δεκέμβριος 1953)
Αίτηση από την Γραμματέα της Επιτροπής Νηπιοκομικού Σταθμού, κ. Λόλα Κ. Ευρυβιάδου, προς το Δημαρχείο Λεμεσού σχετικά με το ετήσιο επίδομα προς το Σταθμό Παιδικής Ευημερίας. Η απάντηση του Δημαρχείου και της Κυβέρνησης είναι θετική. Το ετήσιο επίδομα ανέρχεται στις 35 λίρες.
- 477: Τμήμα Παιδείας: δεν περιέχει έγγραφα που αφορούν τα παρθεναγωγεία της πόλης ή τις δασκάλες (Ιανουάριος 1934-Δεκέμβριος 1953)
Ο φάκελος περιέχει επιστολές από Μουκτάρηδες της Επαρχίας Λεμεσού οι οποίοι πιστοποιούν τα ονόματα και τις ηλικίες παιδιών που υποφέρουν από τύφλωση και χρειάζονται ειδική εκπαίδευση. Ο φάκελος αναφέρει ονόματα αγοριών και κοριτσιών, Ελληνοκύπριων και Τουρκοκύπριων δικαιούχων.
- 478: Εορτασμός Καρναβαλιού (περιέχει φωτογραφίες): δεν περιέχει και φωτογραφίες γυναικών καρναβαλιστών (Ιανουάριος 1955-Δεκέμβριος 1959)
Οι ανακοινώσεις για την Εορτή του Καρναβαλιού εκδίδονται στα ελληνικά και τουρκικά. Ελληνοκύπριες γυναίκες συμμετέχουν στην Επιτροπή οργάνωσης του Καρναβαλιού.
- 479: Σταθμός κατά των Αφροδίσιων Νοσημάτων: δεν περιέχει πληροφορίες για εκδιδόμενες γυναίκες (Ιανουάριος 1940-Δεκέμβριος 1959)
Ο εν λόγω φάκελος δεν περιέχει καμία αναφορά σε γυναίκες. Στο Δημοτικό Σταθμό κατά των Αφροδίσιων Νοσημάτων εργάζονται ένας γιατρός και δυο άνδρες νοσοκόμοι οι οποίοι πραγματοποιούν «προφυλακτικές πλύσεις» σε άνδρες. Παρ’ όλο που δεν αναφέρεται, μπορούμε να υποθέσουμε ότι οι άνδρες επισκέπτονταν τον Σταθμό αφού έκαναν χρήση των υπηρεσιών εκδιδόμενων γυναικών. Υλικά που χρησιμοποιούνται για τις πλύσεις είναι, μεταξύ άλλων, κάνουλες, ελαστικοί σωλήνες (κλεισίματα), φωτιστικό οινόπνευμα και σαπούνι. Ο Σταθμός λειτουργεί καθημερινά κατά τις πρωινές (από τις 9 το πρωί) και βραδινές ώρες (μέχρι τις 2 μετά τα μεσάνυκτα). Σύμφωνα με ανακοίνωση, κατά την διάρκεια της Αγία Εβδομάδας, ο Σταθμός συνεχίζει να λειτουργεί καθημερινά μέχρι τα μεσάνυκτα. Οι υπηρεσίες που προσφέρονται στο Σταθμό είναι δωρεάν για όλους τους χρήστες. Τα ονόματα των ανδρών χρηστών των υπηρεσιών του Σταθμού σημειώνονταν από τους νοσοκόμους και τον ιατρό. Ασθένειες για τις οποίες λάμβαναν θεραπεία οι χρήστες ήταν βλεννόρροια και άλλα αφροδίσια. Κατά τη διάρκεια του 1957 το ωράριο του Σταθμού τροποποιήθηκε λόγω «κέρφιου». Ενδεικτικά, το έτος 1950 έγιναν περίπου 23 χιλιάδες πλύσεις σε άνδρες χρήστες των υπηρεσιών του Σταθμού.
- 484: Έκθεσις Γεωργική και Βιομηχανική, Λεμεσός: πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για προϊόντα, όπως κεντήματα, τα οποία παράχθηκαν από γυναίκες και παρουσιάστηκαν στην Έκθεση (Ιανουάριος 1935-Δεκέμβριος 1955)
Στη Γεωργική και Βιομηχανική Έκθεση του 1936 έλαβαν βραβεία οι κάτωθι γυναίκες παραγωγοί: Βραβεία Γεωργικών προϊόντων: 1) Σίτος: Ελισάβετ Χριστοδούλου, 2) Χαρούπια: Χριστίνα Σάββα, 3) Κιοφτέρια: Σμαράγδα Κτωρίδου, 4) Γλυκά: Ελπινίκη Ορφανού, Ζωή Σ. Κομοδρόμου, Χριστίνα Κ. Πισσουρίου, 5) Ξύδι: Χριστίνα Τόφα, 6) Τριανταφυλλιές: Ελένη Αλωνάρη, 7) Φούλια: Ευρυδίκη Θεμιστοκλέους, 8) Ροδόσταγμα: Ελένη Αλωνάρη. Βραβεία Βιοτεχνίας: 1) Ποκαλάμες: Σμαράγδα Κτωρίδου, Αναστασία Νικολάου, Παναγιώτα Θεοφίλου, Μαρία Νεοφύτου, 2) Περσικοί Τάπητες: Όλγα Κοντοπούλου, Ζηνοβία Θεοχάρη, 3) Παπλώματα: Αμαλία Ρωμανού, Ελπινίκη Ορφανού, Θεανώ Δημητρίου, 4) Κέντημα επί Λινού: Χριστίνα Φλώρου Αδαμίδη, Σινόπη Χριστοδούλου, Ελένη Χριστοδούλου, Αλεξάνδρα Ναύτη, 5) Λευκαρίτικα: Ειρήνη Καλλινίκου, 6) Πιπίλλες: Ειρήνη Καλλινίκου, Γαλάτεια Δημητρίου, Γαλάτεια Γιαζού, 7) Φριβολιτέ: Ειρήνη Παπαδοπούλου, 8) Τρικά: Άδα Φράνσις, Αγγέλα Βασιλείου, 9) Διάφορα είδη Ασπροκεντημάτων: Όλγα Κοντοπούλου, Καλομοίρα Ιεροδιακόνου, 10) Κροσιέδες: Λούλλα Ονησιφόρου, Άννα Σαββίδου, 11) Φιλέ: Αναστασία Γεωργίου, 12) Μαξιλαροθήκη: Ε. Χριστίνα Θωμαΐδου.
- 492: Πιστοποιητικό Μουκτάρων εν σχέσει με άπορους εγκυμονούσας (Ιανουάριος 1941-Δεκέμβριος 1944)
Στον εν λόγω φάκελο περιλαμβάνονται 222 πιστοποιητικά Μουκτάρηδων στα οποία αναφέρονται τα ονόματα άπορων γυναικών εγκύων. Οι έγκυες ήταν κάτοικοι Λεμεσού και είχαν δικαίωμα να λάβουν δωρεάν τις υπηρεσίες των Δημοτικών Μαιών. Παράδειγμα πιστοποιητικού: «Ο υποφαινόμενος Μουχτάρης της ενορίας Αγίου Νικολάου Λεμεσού πιστοποιώ ότι η Ανθούλλα Ιωάννου και ο σύζυγός της Ιωάννης Σάββα δεν έχει τα απαιτούμενα έξοδα της γέννας και χρειάζεται Μαία. 23/2/1944». Παρόμοιες αιτιολογίες που αναφέρονται στα πιστοποιητικά είναι: «πτωχές/άπορες». Η πλειοψηφία των γυναικών δικαιούχων είναι Ελληνοκύπριες. Στον φάκελο αναφέρονται και ονόματα Τουρκοκύπριων γυναικών.
- 513: Λαϊκόν Συσσίτιον: πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για γυναίκες δικαιούχους κοινωνικής βοήθειας (Ιανουάριος 1937-Δεκέμβριος 1959)
- 516: Νηπιοκομικός Σταθμός Συνδέσμου Παιδικής Ευημερίας: πιθανόν να περιέχει ονόματα γυναικών μελών του Συνδέσμου ή γυναικών νηπιοκόμων (Ιανουάριος 1938-Δεκέμβριος 1959)
- 529: Δάνειο πέντε χιλιάδων λιρών παρά της κυρίας Φλώρας Μέγιερ (Ιανουάριος 1938-Δεκέμβριος 1948)
- 533: Λύσις διαφορών μεταξύ εργολάβων και εργατών βοηθών κτιστών (Ιανουάριος-Δεκέμβριος 1939)
19 Απριλίου 1939: Αίτηση για αναγνώριση Συντεχνίας και των δικαιωμάτων των εργατών. Συγκεκριμένα η Συντεχνία ζητά 20 γρόσια ημερομίσθιο αναλόγως της εμπειρίας του κάθε εργάτη και 9 ώρες εργασίας. Οι άντρες μέλη της Συντεχνίας είναι στην πλειονότητά τους Ελληνοκύπριοι, αλλά υπάρχουν και Τουρκοκύπριοι. Το σύνολο των μελών είναι 159 μέλη. Οι μισθοί των ανδρών κυμαίνονται από 15-20 γρόσια, ενώ των γυναικών από 13-14 γρόσια. Ονόματα γυναικών δεν αναφέρονται στην ηγεσία της Συντεχνίας, ούτε και στη λίστα των Ελληνοκύπριων Εργολάβων. Τα ονόματα των γυναικών είναι: 1) Χρυσταλλού Ευαγόρα, 2) Δεσποινού Μιχαήλ, 3) Χατζηνού Σάββα, 4) Παρθενόπη Κουμή, 5) Άννα Χριστοδούλου, 6) Ελένη Νικολάου, 7) Μυριάνθη Κωνσταντίνου, 8) Παναγιώτα Νικολάου, 9) Αμαλία Χαραλάμπους, 10) Παρθενόπη Χριστοδούλου, 11) Χριστοθέα Σάββα, 12) Αθηνά Αλεξάνδρου, 13) Ελένη Κωνσταντίνου, 14) Αθηνά Περικλή, 15) Παναγιωτού Χαραλάμπους, 16) Ελένη Χαραλάμπους, 17) Ευανθία Πέτρου, 18) Σωτηρού Φιλίππου, 19) Ελπινίκη Λοΐζου, 20) Κλεανθού Λεωνίδου, 21) Βικτώρια Λαμπριανού, 22) Ελένη Αντωνίου, 23) Μαρικκού Δημητρίου, 24) Ελένη Χατζηγιαννή, 25) Ασπασία Λοΐζου, 26) Δασώνα Δημητρίου, 27) Χρυσαφού Νησιφόρου, 28) Μαρία Παντελή, 29) Αθηνά Νικολάου, 30) Παρθενόπη Μιχαήλ, 31) Ροδού Ξενή, 32) Μαρία Κυριάκου, 33) Ανδριανού Κυριάκου, 34) Αναστασία Δημητρίου, 35) Ευανθία Αργυρού.
- 535: Ασφάλειαι Δημοτικών Υπαλλήλων και υπηρετών εναντίον δυστυχήματος: πιθανόν να περιέχει πληροφορίες και για γυναίκες (Ιανουάριος 1939-Δεκέμβριος 1953)
- 538: Μαίαι (Ιανουάριος 1939-Δεκέμβριος 1953)
Αιτήσεις για πρόσληψη στον Δήμο ή για αύξηση μισθού. Ο Δήμος εργοδοτούσε στο παρελθόν 4 Μαίες (2 Ελληνοκύπριες και 2 Τουρκοκύπριες). Ο αριθμός των Μαιών μειώθηκε σε μία όταν μειώθηκε και ο αριθμός των δικαιούχων εγκύων γυναικών. Το 1953 ο Δήμος εργοδοτούσε μόνο μια Μαία, την Αγάπη Χριστοδουλίδου. Όλες οι Μαίες που ζητούσαν να εργοδοτηθούν ανέφεραν ότι ήθελαν να βοηθήσουν τον «πτωχόκοσμο». Τα ονόματα των αιτητριών από το 1939 μέχρι το 1953 είναι: 1) Δέσποινα Χρ. Βασιλειάδου, 2) Χρυσάνθη Νικολάου, 3) Γεωργία Νικολαΐδου, 4) Αγάπη Χριστοδουλίδου, 5) Λέλλα Μ.Κ. Παπαδοπούλου, 6) Μαρίτσα Κοντεάδη, 7) Φετζριέ Τοργούτ (Fecriye Torgout), 8) Κιουπρά Μουχαρρέμ (Kubra Muharrem), 9) Sadiye Salih Çavous.
- 540-542: Έρανοι: πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για γυναίκες λήπτες βοήθειας ή οργανωτριών εράνων (1939-1959)
Αιτήσεις για άδεια διεξαγωγής εράνου. Ενδεικτικά παραδείγματα αιτήσεων οι οποίες συμπεριλαμβάνονται στον εν λόγω φάκελο: 1) Εκκλησιαστικοί Σύνδεσμοι αιτούνται άδειας διεξαγωγής εράνου υπέρ των φτωχών και αρρώστων στην Ελλάδα. 2) Ομοσπονδία Εργατών Λεμεσού ζητά άδεια διεξαγωγής εράνου υπέρ των μελών των οικογενειών των αγωνιστών του ΕΑΜ (1948), 3) Τα μέλη του Συνδέσμου Κυριών Λεμεσού, Μαρία Α. Κυπριανού, Άννα Χριστοδουλίδου και Αγγέλα Δαμιανού ζητούν άδεια διεξαγωγής εράνου την ημέρα της 28ης Οκτωβρίου υπέρ της Ελλάδος (1948), 4) Η Ένωση Αγροτών Κύπρου (ΕΑΚ) ζητά άδεια διεξαγωγής εράνου υπέρ του ταμείου Αγροτικής Αλληλεγγύης, 5) Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Απόρων Τούρκων Λεμεσού ζητά άδεια διεξαγωγής εράνου υπέρ των φτωχών της πόλης, 6) Η Αδελφότης Ασθενών Λεπροκομείου, «Ο Πόνος», ζητά να αναλάβει την διεξαγωγή εράνου υπέρ του Λεπροκομείου μια οργάνωση καθώς η Ένωσις Κοριτσιών Λεμεσού «δεν απεδέχθη» την ευθύνη (1947), 7) Ο Νικόδημος Παπαδόπουλος, Έξαρχος της Μητρόπολης Κιτίου ζητά άδεια διεξαγωγής εράνου υπέρ των Κατηχητικών Σχολείων (1947), 8) Η Επαρχιακή Συντεχνιακή Ένωση Λεμεσού ζητά άδεια διεξαγωγής εράνου υπέρ των απεργών σιδηροδρομικών υπαλλήλων (1946).
- 544: Γυμναστικός Σύλλογος Ολύμπια: πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για γυναίκες αθλήτριες (π.χ. Δομνίτσα Κυριακίδου) (1940-1959)
- 545: Κατηχητικά Σχολεία: πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για δασκάλες (Ιανουάριος 1940-Δεκέμβριος 1946)
- 564: Κατασκευή Ευθυνού Άρτου: πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για γυναίκες δικαιούχους (Ιανουάριος 1940-Δεκέμβριος 1941)
- 571: Εκένωσις της Πόλεως (περιέχει εφημερίδα): πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
- 572: Υφάσματα (περιέχει εφημερίδα): πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για γυναίκες υφάντριες ή κεντήστρες (1943)
- 580: Συμβουλευτικό και Πειθαρχικό Συμβούλιο: πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για γυναίκες Συμβούλους (1943)
- 585: Κληροδότημα Ευφροσύνης Ταρσή (1943-1947)
- 589: Εορτασμός 25ης Μαρτίου και 28ης Οκτωβρίου (περιέχει πρόγραμμα): πιθανόν να περιέχει ονόματα γυναικών-καλλιτεχνών που συμμετείχαν στους εορτασμούς (1944-1953)
- 590: Εθνικαί Εορταί: πιθανόν να περιέχει ονόματα γυναικών-καλλιτεχνών που συμμετείχαν στους εορτασμούς (1954-1959 περίοδος Απελευθερωτικού Αγώνα της ΕΟΚΑ)
- 591-593: Συντεχνία Εργατών και Υπαλλήλων Δήμου Λεμεσού: πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για γυναίκες υπαλλήλους (1944-1959)
Στο φάκελο 591 (1944-1951) περιέχεται αρχείο το όποιο αναφέρει ότι εγκρίθηκε σύνταξη στη χήρα και τα τέσσερα ανήλικα τέκνα του Δημοτικού Υπαλλήλου Πέτρου Μιχαήλ, 16/12/1950. Επίσης στο κατάλογο των μελών της Συντεχνίας Εργατών και Υπαλλήλων Δήμου Λεμεσού (1944) αναφέρονται τα εξής: «Γυναίκες Σφαγείου: 1) Αγλαΐα Μουστερή και 2) Μαρία Σ. Έλληνα. Μισθός: 54 γρόσια.» Σε άλλο αρχείο-κατάλογο των υπαλλήλων του Δήμου Λεμεσού (1946) αναφέρεται μόνο ένα όνομα γυναίκας: «Υπάλληλος Α’: Λευκή Κυριακίδου». (Σημείωση ερευνητή: Η Λευκή Κυριακίδου ήταν η πρώτη γυναίκα βιβλιοθηκονόμος στην οποία οφείλεται η οργάνωση και λειτουργία της πρώτης Δημοτικής Βιβλιοθήκης της Λεμεσού.)
Στο φάκελο 592 (1952-1958) περιέχεται αρχείο το οποίο αναφέρει τα ωράριο εργασίας των τεσσάρων «Καμαριέρων Δημοτικών Λουτρών».
Στο φάκελο 593 (1959-1964) περιέχεται αρχείο το οποίο αναφέρει τα ονόματα των μελών της Συντεχνίας Εργατών και Υπαλλήλων του Δήμου Λεμεσού. Στο κατάλογο αναφέρεται μόνο ένα όνομα γυναίκας, αυτό της Ανδριανής Δημητρίου, καθαρίστριας.
- 598: Ορφανοτροφείο (Παιδική Στέγη): πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για εργαζόμενες (1944-1951)
Στον εν λόγω φάκελο αναφέρονται ονόματα γυναικών εργαζομένων και κοριτσιών που φιλοξενούνται στη Παιδική Στέγη Λεμεσού.
- 599: Παιδική Στέγη: πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για εργαζόμενες (1951-1959)
Στον εν λόγω φάκελο αναφέρονται τα εξής ονόματα των γυναικών μελών της Επιτροπής Παιδικής Στέγης Λεμεσού (1957): Τερέζα Χατζηπαύλου και Λόλα Σωτηριάδη. Όλα τα υπόλοιπα ονόματα μελών της Επιτροπής ανήκουν σε άνδρες. Στον φάκελο υπάρχουν επίσης εκθέσεις για την διαγωγή και τον χαρακτήρα έκθετων ή ορφανών παιδιών (αγοριών και κοριτσιών) τα οποία είναι υποψήφια για υιοθεσία.
- 600: Εργατικά Εστιατόρια: πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για γυναίκες λήπτες βοήθειας ή εργαζόμενες στα εστιατόρια (1944-1946)
- 621: Πινακοθήκη: πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για γυναίκες καλλιτέχνες και ευεργέτιδες (1958-1959)
- 630:Απογραφή: πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για τον αριθμό γυναικών κατοίκων της Λεμεσού (1946)
- 653: Ανεξάρτητος Συντεχνία Εργατοϋπαλλήλων Δήμου Λεμεσού: πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για γυναίκες υπαλλήλους και συνδικαλίστριες (Σεπτέμβριος 1950-Μάρτιος 1946)
- 659-660: Ίδρυσις Συμφωνικής Ορχήστρας-Ωδείου-Μουσικαί Συναυλίαι (περιέχει πρόγραμμα): πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για γυναίκες μουσικούς (1952-1959)
- 678: Επιτροπή Ανακουφίσεως Απόρων Λεμεσού: πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για τον ρόλο των γυναικών στην φιλανθρωπία (1953-1957)
- 693-694: Κίντερ-Κάρτεν (Παιδικός Σταθμός-Νηπιαγωγείο-Παιδικός Κήπος) (περιέχει σχέδια): πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για τις εργαζόμενες δασκάλες (1954-1959)
- 742: Διακοινοτικαί Ταραχαί: πιθανόν να περιέχει πληροφορίες για την παρουσία των γυναικών κατά την διάρκεια της κορύφωσης των διακοινοτικών ταραχών (Μάιος 1958-Ιανουάριος 1959)
Φωτογραφίες: η συλλογή περιέχει πενήντα χιλιάδες ψηφιοποιημένες φωτογραφίες από το 1878-1960, αλλά και από την περίοδο μετά την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το ευρετήριο φωτογραφικού υλικού χωρίζεται σε δέκα γενικές κατηγορίες. Έπειτα το υλικό χωρίζεται σε ειδικές κατηγορίες και υποκατηγορίες. Οι ερευνητές μπορούν να αναζητήσουν πληροφορίες από το ευρετήριο χρησιμοποιώντας λέξεις κλειδιά ή ονόματα.
01 Άνθρωποι:
001 Δήμαρχοι (Όλοι οι Δήμαρχοι της Λεμεσού είναι άνδρες)
002 Δημότες: 001 Άγνωστοι
014 Αστυνομικοί
002 Γνωστοί
003 Γραφικοί (Φωτογραφίες γυναικών)
015 Λατίνοι (Φωτογραφίες γυναικών όπως η Maria Wabibi Cassera και η Milvia Cannoni)
004 Μετανάστες
005 Μαθητές (Φωτογραφίες γυναικών)
006 Ξένοι Επισκέπτες
007 Πολιτικοί
008 Πρόσκοποι (Γενικό περιεχόμενο-Διάφορα-Δεν υπάρχουν φωτογραφίες γυναικών)
009 Στρατιωτικοί
010 Τουρκοκύπριοι (Γενικό περιεχόμενο-Διάφορα-Δεν υπάρχουν φωτογραφίες γυναικών)
011 Συνδικαλιστές (Γενικό περιεχόμενο-Διάφορα-Δεν υπάρχουν φωτογραφίες γυναικών)
012 Συγγραφείς
013 Φοιτητές (Διάφορες ομαδικές φωτογραφίες φοιτητριών και φοιτητών)
02 Γεγονότα:
001 Αγγλοκρατία
002 Ανεμοστρόβιλος
003 Δημοψήφισμα
004 Πλημμύρα
005 Διακοινοτικές Ταραχές
006 Διαδηλώσεις
03 Δομή:
001 Αγορές: 001 Α’ Δημοτική Αγορά
002 Β’ Δημοτική Αγορά
003 Αγορά Χονδρικής Πώλησης
002 Αποθήκες
026 Αρχοντικά
033 Γεφύρια
003 Γυμναστήρια: 001 Γ.Σ.Ο (Φωτογραφίες μαθητριών και αθλητριών-Χορός-Γυμναστική)
002 Τσίρειο
028 Δημόσια Κτήρια
004 Δημοτικός/Ζωολογικός Κήπος
005 Δρόμοι
006 Εκκλησίες/Μοναστήρια
027 Εργατικές Κατοικίες
007 Θέατρα/Σινεμά
008 Ιδρύματα/Στέγες: 001 Πτωχοκομείο (Υπάρχουν φωτογραφίες γυναικών μελών του Διοικητικού Συμβουλίου και τροφίμων)
009 Καφενεία/Εστιατόρια
010 Κοιμητήρια
029 Κτήρια 60ς
030 Κτήρια 1985-1898
031 Κτήρια διάφορα
034 Κτήρια Αρχοντικά κ.α.
011 Λιμάνια
012 Λουτρά (Φωτογραφίες γυναικών)
013 Μεταφορές
014 Μνημεία/Αρχαιότητες
015 Μόλος
016 Νοσοκομεία (Φωτογραφίες νοσοκόμων)
017 Ξενοδοχεία
018 Παιδεία: 001 Αθηναΐδειον (Παρθεναγωγείο-Φωτογραφίες γυναικών)
012 Α’ Αστική (Αρρεναγωγείο 1819)
002 Β’ Αστική (Αρρεναγωγείο 1916)
003 Β’ Γυμνάσιο Αρρένων (Αρρεναγωγείο)
004 Γ’ Αστική (Αρρεναγωγείο 1923)
005 Δ’ Αστική (Αρρεναγωγείο)
006 Ε’ Αστική (Αρρεναγωγείο)
017 Στ’ Αστική (Αρρεναγωγείο)
013 Θέκλειο Γυμνάσιο (Παρθεναγωγείο-Φωτογραφίες -Στολές-Παραστάσεις-Εκδρομές)
007 Λανίτειο Ελληνικό Γυμνάσιο (Αρρεναγωγείο 1953)
014 Π.Ε.Λ
008 Τέρρα Σάντα (Παρθεναγωγείο-Φωτογραφίες γυναικών 1925-1960)
016 Τεχνική Σχολή Α’
009 Άλλα σχολεία και νηπιαγωγεία
010 Ελληνικό Γυμνάσιο (Αρρεναγωγείο 1900)
015 Παρθεναγωγείο (Β’ Παρθεναγωγείο Λεμεσού-Φωτογραφίες γυναικών 1925)
019 Πανοραμικές
020 Πλατείες/Πάρκα
021 Σιδηρόδρομοι
023 Σφαγεία
022 Τεχνολογία Εποχής
024 Τζαμιά
032 Τυπογραφεία (Δεν υπάρχουν φωτογραφίες γυναικών)
035 Χάνια (Δεν υπάρχουν φωτογραφίες γυναικών)
04 Δράσεις:
001 Αθλητισμός (Γυναικεία Ομάδα Μπάσκετ και Χόκεϋ-πιθανόν τέλη του 1960)
002 Εικαστικά: Σε αυτή την κατηγορία αναγράφεται πληθώρα ονομάτων. Στον εν λόγω κατάλογο έχουμε σημειώσει μόνο τα ονόματα γυναικών και τις γενικές κατηγορίες
001 Αφίσες
003 Γελοιογραφίες
012 Δημοτική Πινακοθήκη
004 Διάφορα
011 Διάφοροι Πίνακες
018 Καίτη Φασουλιώτου (Ζωγράφος-Φωτογραφίες-Πίνακες)
006 Λουκία Νικολαΐδου (Πρώτη Γυναίκα Ζωγράφος-Σπουδές στο Παρίσι-Φωτογραφίες-Πίνακες)
007 Μαρία Μιχαήλ
008 Μαρία Σταμάτη
010 Παλιές Ετικέτες
003 Θεατρικές Παραστάσεις
004 Μουσική: 004 Τρίο Λος Αμίκος
001 Κανταδόροι
006 Μουσικοί (Δεν υπάρχουν φωτογραφίες γυναικών)
002 Συγκροτήματα
003 Συνθέτες
005 Φιλαρμονική (Φωτογραφίες γυναικών και Αιμίλιου Χουρμούζιου)
007 Μαντολινάτες (Φωτογραφίες γυναικών μουσικών)
005 Καλλιστεία (Φωτογραφίες γυναικών παλιές και σύγχρονες)
006 Λογοτεχνία: 001 Ποιητές (Δεν υπάρχουν φωτογραφίες γυναικών)
002 Πεζογράφοι (Δεν υπάρχουν φωτογραφίες γυναικών)
05 Έγγραφα: 004 Άγνωστα
007 Άρθρα Εφημερίδων
001 Γλαύκου Αλιθέρση
002 Γλαύκου Αλιθέρση
005 Δημοτικό Αρχείο 1878-80
023 Διαφημίσεις
006 Διάφορα
008 Έγγραφα Βιοτεχνιών
012 Ένωση Φιλελευθέρων
009 Εφημερίδα Πολίτης
010 Η Τέχνη του Σμάλτου
011 Κατάλογος Ζαβός
013 Μεγάλη Ελλάς
014 Νομίσματα
015 Παλιά Άδεια Οχήματος
003 Παν. Μανδαλιού
016 Ποιήματα
017 Ταχυδρομικοί Φάκελοι
018 Τίτος Κολώτας
019 Το Γέλιο
020 Τουριστικός Οδηγός
021 Χάρτες
022 Ψήφισμα
06 Θάλασσα: 001 Αποβάθρες
002 Μόλος
003 Πανοραμική
004 Παραλία
005 Σκάφη
07 Θεσμοί: 001 Άγια Θεοφάνια
002 Ανθεστήρια
006 Γιορτή του Κατακλυσμού
003 Γιορτή του Κρασιού
004 Καλλιτεχνικό Φεστιβάλ
005 Καρναβάλι
007 Παρελάσεις
08 Ίδρυμα: 009 Διαλέξεις
004 Εθελοντές
005 Επισκέπτες
007 Ημερίδες
001 Ιστορικό Αρχείο
002 Κέντρο Μελετών
003 Μουσείο
006 Συμπόσια
008 Εκδηλώσεις
09 Οικονομία:
001 Βιομηχανίες: 009 Λιθογραφείο ΚΟΥΒΑ
010 Λανίτης
011 ΛΟΕΛ
021 Μακαρονοποιείον Δωρίτη
012 Νέμετσας
013 Πατίκκης
014 Σμέτλεϋς
015 ΣΟΔΑΠ
016 Τσιμεντοποιείο
017 Χατζηπαύλου
019 Υδατοπρομήθεια (ΣΥΛ)
020 Συσκευαστήρια (Υπάρχουν φωτογραφίες γυναικών)
002 Βιοτεχνίες : 001 Εξώστ Πετράκη
002 Βιβλιοδετείο Λέλλος (Φωτογραφίες γυναικών βιβλιοδετών)
003 Σιδεράδικα και άλλα (Φωτογραφίες γυναικών)
004 Υποδηματοποιεία
003 Εμπόριο
004 Επαγγέλματα: 025 Αγρότες (Φωτογραφίες γυναικών-Θερισμός-Αλώνισμα-Αμπελοκαλλιέργεια)
026 Αχθοφόροι
001 Βιβλιοπώλες/Βιβλιοδέτες
002 Εργατοϋπάλληλοι (Φωτογραφίες γυναικών-Καμαριέρες)
003 Ζαχαροπλάστες
031 Ιατροί
004 Καταστηματάρχες
022 Καρεκλοποιοί
005 Καφετζήδες
024 Κλειδαράδες
023 Κούπατζιδες
018 Κουρείς
006 Λούστροι
007 Μεταφορείς
019 Μηχανικοί οχημάτων
008 Μικροπωλητές/ Πλανόδιοι
028 Νοσοκόμες (Φωτογραφίες νοσοκόμων από την αίθουσα νεογνών του Νοσοκομείου Αμιάντου)
009 Οπτικοί
032 Παγωτατζήδες
010 Παντοπώλες
011 Παπλωματάδες
021 Ράπτες (Υπάρχουν φωτογραφίες γυναικών)
027 Σαντουϊτσίδες
012 Σιδηρουργοί
013 Σουβλιτζίδες
029 Σφαγείς
014 Ταχυδρόμοι
020 Τσαγκάρηδες
017 Τυπογράφοι
030 Φουρνάρηδες
015 Φωτογράφοι
016 Ψαράδες
10 Συλλογές: Σε αυτή την κατηγορία αναγράφεται πληθώρα ονομάτων. Στον εν λόγω κατάλογο έχουμε σημειώσει μόνο τα ονόματα γυναικών που έχουν δωρίσει τις συλλογές στο αρχείο και τις γενικές κατηγορίες.
081 Άγγελος και Μαίρη Τσιατάλα (Προσωπική Συλλογή)
075 Αθηναΐδιον Έγγραφα (Συλλογή Σχολής)
012 Αθηναΐδιον (Συλλογή Σχολής)
146 Αλίκη Λιμνάτη Νεοκλέους (Προσωπική Συλλογή)
014 Άλλες πόλεις (Φωτογραφίες από 33 πόλεις και χωριά όλης της Κύπρου-Γενικό περιεχόμενο-Διάφορα-Φωτογραφίες γυναικών. Παράδειγμα: στην υποκατηγορία Πρόδρομος βρίσκεται η φωτογραφία της Μαρίκκας, γνωστής «ανδρογυναίκας» της Λεμεσού η οποία ήταν χασάπης και ιδιοκτήτρια χανιού)
018 Άντρη Αντωνιάδου (Φιλόλογος-Συγγραφέας- Προσωπική Συλλογή)
020 Βασιλεία Γεωργίου (Δημοτική Υπάλληλος στα Δημοτικά Λουτρά Λεμεσού)
108 Γενοβέφα Αγγελινίδου (Προσωπική Συλλογή)
132 Γεωργία Βύρωνος (Προσωπική Συλλογή-Φωτογραφίες του πατέρα της, γνωστού χορευτή κυπριακών παραδοσιακών χορών)
023 Γραμματόσημα (Γενικό περιεχόμενο-Διάφορα)
006 Γυάλινες Επιφάνειες (Γενικό περιεχόμενο-Διάφορα)
010 Γυμνάσιο Αγίου Ιωάννη (Γενικό περιεχόμενο-Διάφορα)
148 Δέσποινα Σουλούπα (Συνδικαλίστρια της ΠΕΟ-Φωτογραφίες του ψαρά πατέρα της)
167 Δέσποινα και Χρίστος Φιλίππου (Προσωπική Συλλογή)
090 Δήμητρα Καραγιάννη (Φωτογραφίες της συνοικίας Αγίου Αντωνίου)
125 Διάνα Μαύρου (Φωτογραφίες από το Ελληνικό Γυμνάσιο και τα Καρναβάλια)
093 ΕΔΟΝ (Φωτογραφίες γυναικών)
162 Έλενα Λοφίτου (Οικογενειακές φωτογραφίες του θείου της)
025 Έλενα Μέη (Προσωπική Συλλογή)
026 Έρμα Στυλιανίδου (Προσωπική Συλλογή)
028 Ηλεκτρική Εταιρεία (Γενικό περιεχόμενο-Διάφορα)
149 Θάλεια Μαυρουδή (Ιδιοκτήτρια Αρωματοπωλείου-Διάφορα)
095 Θέκλα Μωυσέως (Μαθήτρια Σχολής Καλογραιών-Φωτογραφίες)
145 Θέλμα Κοτσαπα-Λοϊζίδου (Προσωπική Συλλογή)
126 Ιουλία… (Προσωπική Συλλογή)
129 Κάτια Σχίζα Λαμάρη (Οικογενειακές φωτογραφίες, επιστολές, σημειώματα)
133 Κούλα Παπαδοπούλου (Φωτογραφίες εργαζομένων από την βιομηχανία επίπλων Παπαδοπούλου)
139 Κωσταντία Γελαδάρη (Οικογενειακές φωτογραφίες από τη δεκαετία 1920)
140 Λένια Μενεκίδου (Προσωπική Συλλογή)
099 Λευκή Νικολαΐδου (Προσωπική Συλλογή-Περιλαμβάνει προσωπικές φωτογραφίες με την Δομνίτσα Κυριακίδου-Αθλήτρια-Ολυμπιονίκης)
043 Λητώ Παπαχριστοφόρου (Προσωπική Συλλογή)
042 Λορέττα Μπαρπούτη (Προσωπική Συλλογή)
137 Μαίρη Καλληπέτη Moyes (Προσωπική Συλλογή)
166 Μαρία Φιλίππου Αντωνιάδου (Προσωπική Συλλογή)
121 Μαρλέν Πίττα (Καλλονή εποχής-Σύζυγος και μοντέλο Άγγλου ζωγράφου)
118 Μάρσια Μουστ. Αλεξάκη (Προσωπική Συλλογή)
144 Νανά Κολώτα (Προσωπική Συλλογή)
049 Νινώ Πότσου Πιτσιλλίδου (Προσωπική Συλλογή)
101 Ντίνα Κωνσταντινίδου (Προσωπική Συλλογή)
150 Όλγα Παπαδοπούλου (Προσωπική Συλλογή)
152 Παγκύπριος Σύνδεσμος Αγωνιστών Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (Γενικό περιεχόμενο-Διάφορα)
082 Πέρσα Παπαϊωάννου (Προσωπική Συλλογή)
061 Ρέα Ράπα (Προσωπική Συλλογή)
087 Σαλώμη Παπαδήμα (Προσωπική Συλλογή)
114 Σάρα Δρουσιώτη (Προσωπική Συλλογή)
148 Σμάρω Στυλιανίδου Ιακώβου (Προσωπική Συλλογή)
131 Σόφη Ριαλά (Προσωπική Συλλογή)
085 Σοφία Παυλίδου (ΣΙΓΓΕΡ) (Ράπτρια-Πλασιέ των ραπτομηχανών Σίγγερ-Φωτογραφίες από μαθήματα ραπτικής σε κορίτσια και γυναίκες σε διάφορα χωριά της Κύπρου)
076 Τζούλια Κασάπη (Προσωπική Συλλογή)
110 Φοινίκεττου Οικογένεια (Προσωπική Συλλογή)
005 Φόσκολο (φωτογράφος) (Γενικό περιεχόμενο-Διάφορα)
109 Φρειδερίκη Αποκίδου (Προσωπική Συλλογή)
111 Κρίστιαν Αργυρίδου-Χρίστου (Συγγραφέας-Προσωπική Συλλογή)
068 Φώτο Πάμπος: 001 Αθλητές
002 Β’ Αστική
003 Γραφικοί Τύποι
004 Δρούσια
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Καλιόπη Πρωτοπαπά και Γιάνης Ζέρβας (επιμέλεια), Η γυναίκα στην παραδοσιακή κοινωνία της Κύπρου, Λαογραφικός Όμιλος Λεμεσού, Λευκωσία, 2012.
Τζούλια Αστραίου-Χριστοφόρου, «Οι υφάντριες και κεντήστριες του Καϊμακλίου», Πρακτικά Ε’ Συμποσίου Κυπριακής Λαογραφίας.
Θεοδόσης Πυλαρινός και Γιώτα Παρασκευά-Χατζηκώστα, «Η γυναίκα της Κύπρου στα λαογραφικού ενδιαφέροντος κείμενα της Πολυξένης Λοϊζιάδος», Πρακτικά Ε’ Συμποσίου Κυπριακής Λαογραφίας.
Αναστασία Χαρμαντά, «Η γυναίκα της Κύπρου όπως την είδαν ξένοι ταξιδιώτες από τον 18ο αι. μέχρι τις αρχές του 20ου αι., Πρακτικά Ε’ Συμποσίου Κυπριακής Λαογραφίας.
Καλιόπη Πρωτοπαπά, «Ο ρόλος της γυναίκας στην αγροτική παραδοσιακή κοινωνία της Κύπρου», Πρακτικά Ε’ Συμποσίου Κυπριακής Λαογραφίας
Θεοφανώ Δ. Κυπρή, «Αντιλήψεις για την γυναίκα στη λαϊκή παράδοση της Κύπρου», Πρακτικά Ε’ Συμποσίου Κυπριακής Λαογραφίας.
Τίτος Κολώτας, «Η ψυχαγωγία της πορνείας στη Λεμεσό», Δωδέκατο Συμπόσιο Προφορικής Ιστορίας.
Ευσταθίου Παρασκευά-Παλαιμάχου, Αναμνήσεις-Η Λεμεσός κατά τον 19ον αι.
Άθως Τηλλυρής (επιμέλεια), Βιομηχανική και Εμπορική ιστορία της Λεμεσού 1962-2012 (Με ανασκόπηση), 2013.
ΛΕΒΕΝΤΕΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ. ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΣΥΛΛΟΓΗ
Στη Σύγχρονη Συλλογή του Λεβέντειου Δημοτικού Μουσείου Λευκωσίας φυλάσσονται εκατοντάδες φωτογραφίες και έγγραφα που αφορούν γυναίκες κατά την περίοδο 1890-1960. Η πλειοψηφία των εν λόγω αρχείων είναι ψηφιοποιημένη.
Φωτογραφίες: Οι εκατοντάδες ψηφιοποιημένες φωτογραφίες γυναικών που φυλάσσονται στο Μουσείο εμπίπτουν σε δυο κατηγορίες. Α) Ομαδικές φωτογραφίες μαθητριών και δασκάλων (γυναικών και ανδρών) σε σχολικό περιβάλλον. Β) Ομαδικές φωτογραφίες γυναικών σε οικογενειακό-κοινωνικό περιβάλλον, όπως για παράδειγμα φωτογραφίες νεονύμφων και καλεσμένων σε γάμους. Αρκετές από τις εικονιζόμενες είναι ταυτοποιημένες. Ενδεικτικά παραδείγματα:
- Παρθεναγωγείο Φανερωμένης: Ομαδική φωτογραφία μαθητριών και δασκάλων 1927.
- Παρθεναγωγείο Φανερωμένης: Ομαδική φωτογραφία μαθητριών με στολή 1927.
- Άλμπουμ-Φάκελος: Δυο άλμπουμ της Δέσποινας Ιακωβίδου τα οποία περιέχουν σκίτσα, κείμενα και σημειώσεις. Τα εν λόγω άλμπουμ αποτελούν τις τελικές-πτυχιακές εργασίες της κ. Ιακωβίδου τις οποίες κατέθεσε το 1934 στο Διδασκαλείο Νηπιαγωγών, Καλλιθέα, Αθήνα.
Έγγραφα: Στη συλλογή των εγγράφων του μουσείου περιλαμβάνεται πληθώρα απολυτηρίων-διπλωμάτων γυναικών κυρίως από σχολεία της Λευκωσίας. Στη συλλογή συμπεριλαμβάνονται επίσης απολυτήρια-διπλώματα από σχολεία σε άλλες πόλεις της Κύπρου και το εξωτερικό. Τα απολυτήρια καλύπτουν την περίοδο της αγγλικής κυριαρχίας ξεκινώντας από την δεκαετία του 1890.
1) Απολυτήρια-Διπλώματα από Σχολές στην Κύπρο:
- Απολυτήριο-Δίπλωμα: Ελληνικό Παρθεναγωγείο, 1928. Στο έγγραφο αναφέρονται το όνομα της μαθήτριας, ο τόπος καταγωγής, ο βαθμός που έχει λάβει, οι υπογραφές της Σχολικής Επιτροπής και η Υπογραφή της Διευθύντριας του Σχολείου, κ. Ελένης Χρίστου.
- Απολυτήριο-Δίπλωμα: Διδασκαλείον Θηλέων Λευκωσία, 1933. Το έγγραφο έχει δυο σελίδες, στην πρώτη, με τίτλο «Πτυχίο», αναφέρονται το όνομα της μαθήτριας, ο τόπος καταγωγής και οι υπογραφές των μελών της Σχολικής Επιτροπής. Στην δεύτερη σελίδα, με τίτλο «Έλεγχος Εξετάσεων» αναφέρονται τα μαθήματα και οι βαθμοί.
- Απολυτήριο-Δίπλωμα: Ελληνικό Παρθεναγωγείο, 1908. Στο έγγραφο αναφέρονται το όνομα της μαθήτριας, ο τόπος καταγωγής, ο βαθμός που έχει λάβει.
- Απολυτήριο-Δίπλωμα: Πλήρες Ελληνικό Παρθεναγωγείο, 1915, 1923, 1938. Στα έγγραφα αναφέρονται το όνομα της μαθήτριας, ο τόπος καταγωγής, ο βαθμός που έχει λάβει.
- Απολυτήριο-Δίπλωμα: Διδασκαλείο Θηλέων 1928, 1931. Στα έγγραφα αναφέρονται το όνομα της μαθήτριας, ο τόπος καταγωγής, ο βαθμός που έχει λάβει.
- Απολυτήριο-Δίπλωμα: Ελληνικό Παρθεναγωγείο Λευκωσία, 1898. Στο έγγραφο αναφέρονται το όνομα της μαθήτριας, ο τόπος καταγωγής, ο βαθμός που έχει λάβει και η υπογραφή της Διευθύντριας κ. Θεανώ Παρούτη. Επίσης αναφέρονται αναλυτικά τα μαθήματα και οι βαθμοί: «Διδαγμένα μαθήματα και οι βαθμοί εν εκάστω αυτών: Θρησκευτικά/ Ελληνικά/ Παιδαγωγικά/ Διδακτικαί Ασκήσεις/ Μαθηματικά/ Φυσικά/ Ιστορία/ Γεωγραφία/ Οικιακή Οικονομία/ Ιστορία Παιδαγωγικής/ Κοπτική Ραπτική/ Αγγλικά/ Γαλλικά/ Ιχνογραφία/ Ωδική/ Εργόχειρο/ Γυμναστική κ.α.»
- Απολυτήριο-Δίπλωμα: Παρθεναγωγείο Αγίου Κασσιανού, 1955-1956. Στο έγγραφο αναφέρονται το όνομα της μαθήτριας, ο τόπος καταγωγής, ο βαθμός που έχει λάβει και η τάξη.
- Απολυτήριο-Δίπλωμα: Μικτή Αστική Σχολή Αγίου Κασσιανού 1959. Στο έγγραφο αναφέρονται το όνομα της μαθήτριας, ο τόπος καταγωγής, ο βαθμός που έχει λάβει και η τάξη.
- Απολυτήριο-Δίπλωμα: Πρότυπη Αστική Σχολή Ομορφίτας, 1956. Στο έγγραφο αναφέρονται το όνομα της μαθήτριας, ο τόπος καταγωγής, ο βαθμός που έχει λάβει.
2) Απολυτήρια-Διπλώματα από Σχολές του εξωτερικού:
- Απολυτήριο-Δίπλωμα: Διδασκαλείο Νηπιαγωγών, Καλλιθέα, 1934. Στο έγγραφο αναφέρονται το όνομα της μαθήτριας, ο τόπος καταγωγής, ο βαθμός που έχει λάβει και η υπογραφή της Διευθύντριας του σχολείου.
3) Έλεγχοι:
- Έλεγχος: Παρθεναγωγείο Καϊμακλίου, 1955. Στο έγγραφο αναφέρονται το όνομα της μαθήτριας, η ημερομηνία γέννησης, η τάξη: «Γ’», η διαγωγή: «Κοσμιωτάτη», η υπογραφή της Διευθύντριας «κ. Συμεωνίδου» και τα εξής μαθήματα: «Ελληνικά/ Αριθμητική/ Αγγλικά/ Βοηθητικά Μαθήματα/ Τεχνικά/ Γραφή».
- Έλεγχος: Παρθεναγωγείο Καϊμακλίου, 1957. Στο έγγραφο αναφέρονται το όνομα της μαθήτριας, η ημερομηνία γέννησης, η τάξη: «Ε’», η διαγωγή: «Κοσμιωτάτη», η υπογραφή της Διευθύντριας «κ. Συμεωνίδου» και τα εξής μαθήματα: «Θρησκευτικά/ Ελληνικά/ Μαθηματικά/ Αγγλικά/ Ιστορία/ Γεωγραφία/ Επιστήμη/ Γυμναστική/ Μουσική/ Τέχνη»
4) Πτυχία Μουσικών Σπουδών:
- Πτυχίο: Ελληνικόν Ωδείον – Διάδοχος Σχολής Λούτνερ (έτος ίδρυσης 1898), παράρτημα Λευκωσίας, 1957. Στο έγγραφο αναγράφονται το όνομα της μαθήτριας, τα μαθήματα τα οποία παρακολούθησε (π.χ. Αρμονία, Σολφέζ, Ιστορία Μουσικής) και οι βαθμοί της.
- Πιστοποιητικό: Elementary School of Kaimakli-Certificate in class singing 1955. Στο έγγραφο αναγράφονται το όνομα της μαθήτριας και η υπογραφή της καθηγήτριας μουσικής κ. Ιουλίας Χαραλάμπους. Επίσης αναφέρονται τα εξής: “she is awarded class I in singing… of the Associated Board of the Royal Schools of Music, London”.
- Δίπλωμα: Ελληνική Μουσική Ακαδημία 1954, 1955, 1956. Στα έγγραφα αναφέρονται το όνομα της μαθήτριας, οι βαθμοί και οι υπογραφές των Διευθυντών.
5) Πτυχία Αγγλικής Γλώσσας:
- Πιστοποιητικό εκμάθησης Αγγλικών: Το έγγραφο τιτλοφορείται: «Colony of Cyprus» και αναφέρει ότι This is to certify that (όνομα μαθήτριας) passed the ordinary examination in English in the month May 1934. (Signature) Director of Education. Το ίδιο πιστοποιητικό έχει εκδοθεί και για τον μήνα Ιούνιο για την ίδια μαθήτρια.
6) Πιστοποιητικά Διδασκάλων:
- Πιστοποιητικό: Το έγγραφο τιτλοφορείται: «Πιστοποιητικό Προσόντων Διδασκάλου Ελληνικού Χριστιανικού Σχολείου». Έχει εκδοθεί από την Κυβέρνηση της Κύπρου το 1912 και αναφέρει μεταξύ άλλων το όνομα της δασκάλας.
7) Πιστοποιητικά Επαγγελμάτων:
- Πιστοποιητικό-Δίπλωμα: Το έγγραφο τιτλοφορείται: «Επαγγελματική Σχολή Κοπτικής και Ραπτικής εσωτερικών και εξωτερικών γυναικείων φορεμάτων και κεντημάτων, Ειρήνης Λογγίνου». Επίσης, αναγράφονται τα εξής: «Η μαθήτρια (όνομα), εκ Καϊμακλί … κρίνεται ικανή όπως διδάξη τα μαθήματα ταύτα τε πράξιν και θεωρίαν, Λευκωσία, 8 Αυγούστου 1925». Στο έγγραφο αναφέρονται διάφορα μαθήματα.
Περιηγήτριες: Στη Σύγχρονη Συλλογή του Μουσείου υπάρχουν πληροφορίες για γυναίκες περιηγήτριες που επισκέφθηκαν στην Κύπρο. Ενδεικτικά:
- Άλμπουμ: Προσωπικό φωτογραφικό άλμπουμ της Gowndolene Bartle Frere. Περιέχει φωτογραφίες, ιδιόχειρες σημειώσεις και illustrations από τα ταξίδια της σε «colonial countries». Το εν λόγω άλμπουμ αφορά τα ταξίδια στην Κύπρο το 1890.
Βιβλιογραφία:
Συλλογικός τόμος, «Γυναικών Βήματα-Οδοιπορικό στην Κύπρο», Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας και Πολιτιστικό Κέντρο Ομίλου Λαϊκής, Λευκωσία 1989. Στο βιβλίο αναφέρονται τα εξής ονόματα γυναικών περιηγητριών: Αγία Ελένη-326, Berengaria of Navarre-1191, Μια Γερμανίδα Ευγενής-1480, Louisa Costello Stuard-1815, Jane Franklin 1832, Dorothea (Ida) Pfeiffer-1842, Annie Jane Harvey-1860, Lady Anne Brassey-1878, Eliza Clarke-1878, Esme Scott Stevenson-1878, Agnes Smith-1887, Mrs Lewis-1893, Magda Ohnefalsch Richter- 1894-1913, Dorothea Minola Alice Bates-1901, Etheldred M. Allen-1912, Pamela Hardeman-1912, Gladys Peto-1926, Olive Murray Chapman-1931, Freya Madeleine Stark-1927,1942,1952,1954,1956, Αθηνά Ταρσούλη-1950.
ΛΥΚΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ
Η συλλογή του Λυκείου περιέχει εκατοντάδες φωτογραφίες και έγγραφα από την περίοδο 1930-1960.
Η ΙΔΡΥΤΗΣ ΤΟΥ Λ.Ε.Α.: Το Λύκειο Ελληνίδων Αμμοχώστου ιδρύθηκε από την κ. Μαρία Παναγιώτη Ιωάννου στις 30 Ιανουαρίου 1930. Η κ. Ιωάννου η οποία ήταν δασκάλα στο επάγγελμα υπηρέτησε ως Πρόεδρος του Λυκείου για 40 χρόνια, μέχρι τον θάνατό της το 1970. Η Μαρία Π. Ιωάννου γεννήθηκε το 1895 στην Αμμόχωστο. Το 1915 αποφοίτησε από το Παγκύπριο Διδασκαλείο και στη συνέχεια φοίτησε στην Σχολή Καλογραιών «Άγιος Ιωσήφ» της Λευκωσίας. Μεταξύ 1916 και 1929 δίδαξε στο Ανώτερο Παρθεναγωγείο Αμμοχώστου. Το 1927 ερμήνευσε τον ομώνυμο ρόλο στην τραγωδία του Σοφοκλή «Αντιγόνη».
ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ Λ.Ε.Α.: Το κτίριο όπου στεγάζεται το Λύκειο από το 1964 μέχρι το 1974 αποτελεί δωρεά της κ. Ιωάννου και του συζύγου της κ. Παναγιώτη Ιωάννου (έμπορος). Στόχοι της πρώτης Προέδρου του Λυκείου ήταν να οδηγήσει την γυναίκα της Αμμοχώστου από την «απομόνωση στην πνευματική ανάπτυξη». Το Λύκειο προώθησε επίσης την καλλιέργεια της μουσικής, τη διδασκαλία θεάτρου και την καταπολέμηση του αναλφαβητισμού. Το Λύκειο ανέπτυξε έντονη φιλανθρωπική δράση ειδικά μέσα από την ίδρυση της Παιδικής Εξοχής. Επίσης κατά την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου τα μέλη του Σωματείου συνεισέφεραν στον θεσμό της «Φανέλας του Έλληνα Στρατιώτη». Άλλα Ιδρυτικά Μέλη του Λυκείου ήταν οι κυρίες Μαρούλα Λοϊζίδου-Οικονόμου, Γιανούλα Φιλίππου-Παναγιωτίδου, Φυλλίτσα Καψουράχη-Απέγητου, Χρυσάνθη Μαραγκού-Συμεωνίδου, Κατίνα Φαλά-Παντελίδου.
ΑΛΛΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ ΛΕΑ:
- Το 1930 πέραν του Σωματείου, ιδρύθηκαν επίσης το Ωδείο, η Γυναικεία Μαντολινάτα, ο Θεατρικός Όμιλος και το Κυριακάτικο Σχολείο. Επίσης στο ΛΕΑ διδάσκονταν ρυθμική γυμναστική, πλαστικοί χοροί και μπαλέτο.
- Το 1932 ιδρύθηκαν το Παιδικό Θέατρο και η Παιδική Εξοχή.
- Το 1946 δημιουργήθηκε η Χορωδία.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΤΟΥ Λ.Ε.Α.: Τα πρώτα μέλη του Σωματείου περιγράφουν την προσπάθεια ίδρυσής του το 1930 λέγοντας ότι αυτό ήταν «Ένα βήμα πολύ τολμηρό για την εποχή. Με μεγάλη χαρά γυρίζαμε από σπίτι σε σπίτι για να γράψουμε όσα πιο πολλά μέλη μπορούσαμε. Είναι αλήθεια ότι η αντίδρασις του κοινού δεν ήτο καθόλου ευνοϊκή, ίσως γιατί δεν γνώριζε ακόμη τους σκοπούς του Σωματείου. Με την πάροδο όμως του χρόνου και την αξιόλογη δράση του ο κόσμος το αγκάλιασε με αγάπη και εκτίμηση» (Κατίνα Φαλά-Παντελίδου). Επίσης, η Μαρούλα Λοϊζίδου-Οικονόμου περιγράφει το 1981 ότι «Ένα πρωινό με μερικές φίλες πήγαμε να κάνουμε μια πρωινή επίσκεψη στην παλιά μας δασκάλα κ. Μαρία Ιωάννου. Μας δέχτηκε ανοιχτόκαρδα και καθίσαμε στη βεράντα. Εκεί μας ρωτούσε τι διαβάζουμε και πως πάει η νέα μας ζωή χωρίς σχολείο. Απάνω στις απαντήσεις γύρισε και μας… είπε: Να μην αφήσετε να περάσει άσκοπα η ζωή σας αυτά τα χρόνια. Ελάτε να ιδρύσουμε ένα γυναικείο Σωματείο, ένα Λύκειο Ελληνίδων. Ο πρώτος σπόρος έπεσε… Ήταν πολύ σκληρή δουλειά τα πρώτα χρόνια και βέβαια το μεγάλο φορτίο ήταν πάντα δικό της. Πικρόχολα σχόλια και αντιδράσεις αφάνταστες δεν την λύγισαν… Αφάνταστες ήταν οι δυσκολίες και οι προλήψεις «Τι θέλουν οι γυναίκες στο καφενείον;» έλεγαν οι καλοθελητές. Νόμιζαν ότι ιδρύθηκε το Σωματείον για να παίζουμε χαρτιά και στοιχημάτιζαν ότι θα ζούσε το πολύ τρεις μήνες… Πρώτο μέλος γράφτηκε η τότε πρώτη πολίτιδα, σύζυγος του Δημάρχου της πόλης κα. Μαριάννα Εμφιετζή. Ακολούθησαν δεκάδες άλλα μέλη… Όλα τα μέλη πρόσφεραν βιβλία και έτσι δημιουργήθηκε η βιβλιοθήκη. Εκεί κάθε Τετάρτη μαζεύονταν τα μέλη, διάβαζαν και ανέλυαν λογοτεχνικά κείμενα και τραγωδίες. Ιδρύθηκε αμέσως γυναικεία μανδολινάτα. Τα 30 μέλη με τη διεύθυνση του Δ. Δημητριάδη από την Σμύρνη εμφανίστηκε ύστερα από 6 μήνες σε συναυλία. Την μανδολινάτα συνέχισε να διδάσκει αργότερα ο κ. Γ. Κονναρής. Το Ωδείο ιδρύθηκε το 1930. Δίδαξαν σε αυτό εξέχοντες μουσικοδιδάσκαλοι ως ο Δ. Δημητριάδης, η Ναταλία Αρβανιτάκη, ο Γιώργος Αρβανιτάκης… Ένας θεσμός που λειτούργησε για χρόνια ήταν τα Μουσικοφιλολογικά τέϊα. Στις συγκεντρώσεις αυτές που ήταν εβδομαδιαίες παρουσιαζόταν καλλιτεχνικό πρόγραμμα, μουσική, απαγγελία, τραγούδι, διάλεξη. Από το βήμα του Λυκείου έγιναν περισσότερες από 500 διαλέξεις από διάσημους ανθρώπους των Γραμμάτων και της Τέχνης από την Κύπρο και την Ελλάδα: Αθηνά Ταρσούλη, Στρατής Μυριβήλης… Κώστας Σπυριδάκης, Νίκος Κρανιδιώτης… κ.α. Στα 1930 ιδρύθηκε και το Κυριακάτικο Σχολείο. Φοιτούσαν τις Κυριακές αγράμματες κοπέλες και δίδασκαν δασκάλες μέλη του Λυκείου. Με την ίδρυση του Σωματείου, ιδρύθηκε και ο Θεατρικός Όμιλος που ανέβασε τέσσερις τραγωδίες και πολλά άλλα έργα νεοελληνικού Θεάτρου με πολλήν επιτυχίαν. Στα 1932 ιδρύεται η Παιδική Εξοχή που φιλοξένησε εκατοντάδες άπορα-άρρωστα παιδιά της πόλης μας και συνεχίζει ακόμη να φιλοξενεί στα ιδιόκτητα υποστατικά στην Αγία Νάπα παιδιά από διάφορες περιοχές της Κύπρου, παιδιά αγνοουμένων, πεσόντων, εγκλωβισμένων και εκτοπισμένων οικογενειών. Το ίδιο χρόνο αρχίζει να λειτουργεί το Παιδικό Θέατρο που παρουσίασε δεκάδες θεατρικά έργα, είχε δε 49 επίσημες παραστάσεις. Το Λύκειον Ελληνίδων θέλοντας να διατηρήσει τις λαϊκές παραδόσεις μας οργάνωσε χορευτικό συγκρότημα Κυπριακών χορών και έκαμε έξη φορές αναπαράσταση του Κυπριακού Γάμου… Καμιά πτυχή πνευματικής ζωής δεν παραμελήθηκε. Διοργάνωση 80μελούς Χορωδίας που με τη διδασκαλία του εξαίρετου Ελλαδίτη Μαέστρου Σώτου Βασιλειάδη έδωκε συναυλίες σε διάφορες πόλεις της Κύπρου…. Διοργάνωση εκθέσεων ζωγραφικής και λαϊκής χειροτεχνίας. Το Λύκειον… έπαυσε να είναι μόνο το πνευματικό γυναικείο σωματείο, ήταν το κέντρο της πόλης… Ήταν ένα όνειρο της (Μαρίας Ιωάννου) που πραγματοποίησε χάρη στη γενναιόδωρη καρδιά του αείμνηστου συζύγου της που πρόσφερε όλα τα υλικά αγαθά του στη γυναίκα του για να πραγματοποιήσει τα όμορφα σχέδια της…»
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΕΓΓΡΑΦΟ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΛΕΑ:
ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ Π. ΙΩΝΝΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑΪΔΑ ΛΑΝΙΤΟΥ:
«Αμμόχωστος 2/6/1947. Αγαπημένη και ακριβή μου φίλη κα. Αθ. Λανίτου. Ελπίζω στον Θεό να είσθε καλά τόσο Σεις όσο και ο αξ. Κ. Λανίτης και να εξακολουθήτε το ωραίον, υψηλόν και εθνικόν σας έργο μέσα στην αγαπημένη Σχολήν σας, την οποίαν είχαμε ως εμάθατε, την τιμήν και την ευχαρίστησιν να υποδεχθούμε στο Σωματείον μας. Καμαρώσαμε τες αγνές Ελληνοπούλες που κάτω από την στέγην της τιμημένης Σχολής σας παίρνουν τα νάματα της κλασσικής Ελληνικής Παιδείας, μορφώνονται ελληνοπρεπώς και μανθάνουν κλείνουν μέσα στην ψυχήν τους την Ελλάδα μας και όχι τίποτα άλλο. Τα ξένα κηρύγματα που μολύνουν τες ψυχές της νεολαίας μας δεν βρίσκουν έδαφος στες ψυχές των Ελληνίδων που δημιουργούνται μέσα στο ιερό σας τέμενος και που ως διέγνωσα και πάλιν προχθές με την επίσκεψή τους στο ΛΕΑ έχουν πλέρια εξυψωμένο το εθνικό τους αίσθημα. Διέγνωσα επίσης αγαπημένη και ακριβή μου φίλη πως το προσωπικό του Σχολείου Σας είναι άριστο και σας συγχαίρω. Είθε ο Ύψιστος να δίδει δυνάμεις σε Σας και σε όλους να συνεχίζεται το υψηλόν και εθνικόν έργον σας. Εσωκλείστως σας αποστέλλω για το «Αθηναΐδιον», βραβείον το ποσόν των 2-0-0 λιρών. Ο Παναγιώτης μου χαιρετά και τους δυο σας. Με αγάπη και εκτίμηση ξεχωριστή. Μαρία Π. Ιωάννου.»
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΛΕΑ:
- Φωτογραφίες από τις Θεατρικές Παραστάσεις -Ομαδική φωτογραφία μαθητριών με χιτώνες από την διδασκαλία της «Αντιγόνης» στο Γ.Σ.Ε. της Αμμοχώστου. Ομαδική φωτογραφία από τη διδασκαλία της «Ιφιγένειας εν Ταύροις» το 1931.
- Φωτογραφίες από την Γυναικεία Μαντολινάτα-Ομαδική φωτογραφία δασκάλας και μαθητριών με κιθάρες από την πρώτη τάξη της Μαντολινάτας το 1930.
- Φωτογραφίες από Χορευτικές Παραστάσεις-Ομαδική φωτογραφία μαθητών και μαθητριών με κυπριακές παραδοσιακές στολές.
- Αναμνηστικές φωτογραφίες με Γνωστές Προσωπικότητες της Κύπρου και της Ελλάδας από τον χώρο της πολιτικής, της τέχνης και των γραμμάτων- Φωτογραφία κατάθεσης του θεμέλιου λίθου για την ανέγερση του Μεγάρου του Λυκείου Ελληνίδων Αμμοχώστου. Διακρίνονται ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’ και η Μαρία Π. Ιωάννου. Φωτογραφία με την συγγραφέα, ποιήτρια και ζωγράφο, κ. Αθηνά Ταρσούλη.
- Φωτογραφίες από Εορτασμούς-Ομαδική φωτογραφία μαθητριών του Λυκείου από τα Ανθεστήρια και από την Γιορτή των Πορτοκαλιών.
- Φωτογραφίες από Αγώνες-Ομαδική φωτογραφία μελών του ΛΕΑ τα οποία απαγγέλουν τον ύμνο του Κωστή Παλαμά στους Παγκύπριους Αγώνες στο στάδιο Γ.Σ.Ε. της Αμμοχώστου.
- Φωτογραφίες από Εκδρομές-Ομαδική φωτογραφία μελών του ΛΕΑ με κυπριακές παραδοσιακές στολές από την εκδρομή του Σωματείου στην Αθήνα το 1939.
- Φωτογραφίες από την Αναπαράσταση του Κυπριακού Γάμου-Ομαδική φωτογραφία μελών του ΛΕΑ να ετοιμάζουν «γλισταρκές».
- Φωτογραφίες από το Παιδικό Θέατρο-Ομαδικές φωτογραφίες από παραστάσεις του θεάτρου.
- Φωτογραφίες από την Παιδική Χορωδία-Ομαδικές φωτογραφίες της χορωδίας 1948-1950.
- Φωτογραφίες από παραστάσεις Μπαλέτου-Ομαδική φωτογραφία μαθητριών με στολές μπαλέτου.
- Φωτογραφίες από το Ωδείο-Ομαδική αναμνηστική φωτογραφία των πρώτων μαθητριών του Ωδείου το 1930.
- Φωτογραφίες από την Παιδική Εξοχή- Ομαδική φωτογραφία παιδιών από την Παιδική Εξοχή στο Μπογάζι
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
«Τα 30 χρόνια του Λυκείου Ελληνίδων Αμμοχώστου», Κύπρος: 1962.
«Τα 50 χρόνια του Λυκείου Ελληνίδων Αμμοχώστου», Κύπρος: 1981.
«Τα 70 χρόνια του Λυκείου Ελληνίδων Αμμοχώστου», Λεμεσός, Κύπρος: 2000.